GESCHIEDENIS

Het bier Waterloo


screw-bottom

1815

screw-bottom

We weten met zekerheid dat er heel wat wijn, bier en sterkedrank werd gedronken bij de Slag bij Waterloo. Het bier wordt ter plaatse gebrouwen, de sterkedrank komt van lokale stokerijen of wordt ingevoerd uit Holland of Groot-Brittannië. Een Engelse officier maakt melding van Guinness op de hoeve – de allereerste fles van dat bier die op het continent wordt genuttigd!


screw-bottom

2000

screw-bottom

Anthony Martin wil het merk Waterloo opnieuw lanceren vanuit het Hotel “Sucrerie de Waterloo” dat in handen van de familie is, maar een bedrijfsherstructurering zorgt voor vertraging.


screw-bottom

2005

screw-bottom

Adrien Desclée slaagt erin een donkerbruine en een sterke blonde versie van het Waterloo-bier te brouwen en het merk te lanceren.


screw-bottom

2013

screw-bottom

Anthony en Adrien slaan de handen ineen en wagen zich aan een avontuur: het Waterloo-bier van het slagveld naar de consument brengen. Waterloo sluit zich aan bij Timmermans, Guinness, Gordon, Bourgogne en andere merken die tot John Martin’s Finest Craft Beer Selection behoren.


screw-bottom

2015

screw-bottom

Op het tweehonderdjarige jubileum van de slag zijn afstammelingen van zowel de Prins van Waterloo (de hertog van Wellington) als Napoleon Bonaparte aanwezig op de hoeve. Duizenden bezoekers delen in de feestvreugde na de renovatie. Het nieuwe hospitaalmuseum wordt een vaste waarde bij een bezoek aan het slagveld.


screw-bottom

2016

screw-bottom

Naast de microbrouwerij komt er ook een microdistilleerderij waar Waterloo-gin wordt gestookt. Een jaar later staan de eerste eiken vaten er om whisky te laten rijpen (die in 2020 wordt gelanceerd).


screw-bottom

2019

screw-bottom

Na langdurig overleg met het gemeentebestuur beginnen de werken aan de nieuwe, eigentijdse aanbouw die onderdak biedt aan een restaurant, rijpingskelders, een tentoonstellingsruimte en meerdere vergaderzalen.


screw-bottom

2020

screw-bottom

De verkoop van Waterloo-bier in het horecasegment heeft zowel in het binnenland als daarbuiten te lijden onder de Covid-19-crisis, terwijl de verkoop in supermarkten recordhoogtes bereikt. Ondertussen vinden uitgebreide bouwwerkzaamheden plaats op de hoeve. Edward Martin, de jongste zoon van Anthony, lanceert Waterloo Whisky.


screw-bottom

2021

screw-bottom

Na uitstel door de Covid-19-crisis wordt het nieuw gebouw eindelijk ingehuldigd. Het restaurant opent zijn deuren en de eiken whiskyvaten in de nieuwe kelder worden langzaam gevuld, hoewel de productie is verdubbeld dankzij de nieuwe artisanale distilleerderij. Het museum wordt uitgebreid en het hoofdkantoor van de Anthony Martin-groep verhuist van Genval naar de hoeve Mont-Saint-Jean in Waterloo.

GESCHIEDENIS

Ferme de Mont-Saint-Jean

DE HOEVE IN HET VERLEDEN

Het bier van Waterloo wordt met veel passie gebrouwen in de Ferme de Mont-Saint-Jean, op het voormalige slagveld van Waterloo. De bekendheid van deze historische site, die zich uitstrekt over het grondgebied van Waterloo, Plancenoit en Eigenbrakel, gaat veel verder terug in de tijd dan de strijd van 18 juni 1815.


screw-bottom

13e
Eeuw

screw-bottom

In 1219 werd Mont-Saint-Jean reeds vermeld in een oorkonde van hertog Hendrik I als schenking van de familie Wasseige aan de Orde van Sint Jan, die later bekend zou staan als de Orde van Malta. Daarom staat het Maltezer kruis sinds 1682 boven de ingang van het huis. In 1230 kwam de hoeve onder de hoede van commandeur Arnould.


screw-bottom

18e
Eeuw

screw-bottom

De uitgestrekte landerijen werden vanaf de 14de eeuw verpacht en kwamen in 1657 in handen van de familie Boucquéau. In augustus 1705 was de hoeve voor het eerst getuige van een grote veldslag toen de hertog van Marlborough van hieruit het Franse leger aanviel in Overijse.

De huidige gebouwen dateren van 1719 en werden in 1765 aaneengesloten tot een vierkantshoeve. De hoeve omvat een woonhuis, een brouwerij, stallen, varkensstallen, een schuur, een oven, een waterput en een kapel. In 1765 werd de weg waarlangs de hoeve lag westwaarts verplaatst naar de huidige locatie. Dat belangrijke detail stond niet vermeld op de landkaart van Napoleon, wat naar verluidt de reden was waarom hij per abuis de hoeve La Haye Sainte aanviel in 1815.


screw-bottom

19e
Eeuw

screw-bottom

Een grondige renovatie vond plaats in 1778. De hoeve werd na de Franse Revolutie als nationaal eigendom in beslag genomen en kwam in 1815 in handen van Gregory Boucquéau.

In 1846 werd de hoeve verkocht aan de Vlaamse landbouwersfamilie Claus, die er bleef tot 2005.

De hoeve speelde een sleutelrol in de Slag bij Waterloo. Nadat de hertog van Wellington het bal van de hertogin van Richmond op 15 juni 1815 te Brussel in allerijl moest verlaten, besliste hij om in de hoeve een veldhospitaal in te richten.

Er werden 6500 gewonde soldaten verzorgd door het Royal Army Medical Corps onder bevel van Deputy Inspector Gunning, vandaar de naam “Engels Veldhospitaal”.

Vier dagen lang verzorgden dokters en chirurgen de talloze oorlogsslachtoffers, zowel Britten als anderen. De strijd was een echt bloedbad en volgens een ooggetuige "lag de binnenplaats bezaaid met geamputeerde ledematen". De vier veldslagen die tussen 15 en 18 juni 1815 plaatsvonden, maakten in totaal 63 000 slachtoffers.

Prins Willem van Oranje-Nassau kreeg er verzorging voor een schouderletsel, waarna hij naar Brussel werd overgebracht. In 1826 liet zijn vader, koning Willem I der Nederlanden, te zijner ere de Leeuw van Waterloo oprichten, vlak voor de hoeve. Ook de kolonels Delancey en Gordon (aides de camp van Wellington) en Gordons neef en secretaris Lord Fitzroy Somerset behoorden tot de patiënten.

Omdat het water toentertijd teveel verontreinigd was en infecties kon veroorzaken, was het veel veiliger bier en andere alcoholische dranken (zoals gin en whisky) te nuttigen. Plaatselijke brouwerijen voorzagen de militairen van bier van hoge gisting, zoals Waterloo.

Napoleon noemde de Slag bij Waterloo 'la Bataille de Mont-Saint-Jean' omdat de hoeve een belangrijk doelwit was voor de Fransen (zoals bleek uit de archeologische vondsten van Waterloo Uncovered uit 2019).

In mei 1860 verbleef Victor Hugo vlak bij de hoeve in Hotel de Colonnes, waar hij de laatste hand legde aan “Les Misérables”.


screw-bottom

20e
Eeuw

screw-bottom

De toegangspoort van de hoeve werd op het nippertje van de sloop gered in 1906, maar stortte in 1926 in, waarschijnlijk door de tramlijn die naast het gebouw liep. Het Waterloo Comité, dat door plaatselijke families werd opgericht, redde de hoeve in 1972 van een nieuwe bedreiging: de aanleg van een snelweg. In april 1994 stortte een deel van de leegstaande hoeve in.

De toegangspoort, stallen en schuur werden op 24 januari 1995 beschermd als historisch monument. Nadat de familie Janssen de hoeve in 1996 had gekocht, werd de ingestorte toegangspoort met behulp van subsidies van het Waalse Gewest gerestaureerd, maar de andere gebouwen bleven in een vervallen en onveilige staat.


screw-bottom

21e
Eeuw

screw-bottom

In februari 2014 beslist de plaatselijke ondernemer Anthony Martin de hoeve te kopen en grondig te renoveren. Hij brengt de vierkantshoeve (met inbegrip van de prachtige schuur waarin het veldhospitaal was ondergebracht) in de oorspronkelijke staat terug. Vervolgens stelt hij de hoeve open voor het publiek met een restaurant en een hospitaalmuseum dat een uitzonderlijke collectie herbergt. Er vinden tal van evenementen plaats op deze toeristische trekpleister, die ook de interesse van omwonenden en historici wekt.

In 2019 doet Waterloo Uncovered een belangrijke archeologische vondst die aantoont dat de hoeve uit alle macht werd verdedigd door de geallieerden tegen een Franse aanval.

In 2021 opent de familie Martin een nieuwe, eigentijdse aanbouw die onderdak biedt aan een medisch museum, een restaurant, vergaderzalen en andere faciliteiten, naast de brouwerij en distilleerderij.

DE HOEVE VANDAAG

Anthony Martin, de nieuwe eigenaar van de Ferme de Mont-Saint-Jean, en zijn team staan voor een zware uitdaging. Een noodplan moet de site nu redden. Het project loopt in samenwerking met architecten van het bureau André Dupont et Associés, gespecialiseerd in erfgoed en geklasseerde gebouwen en tevens belast met de restauratie van de bekende kasteelboerderij van Hougoumont.

Het is de bedoeling om dit historisch erfgoed te vrijwaren en de site nieuw leven in te blazen. De Ferme de Mont-Saint-Jean wil zich dan ook profileren als een belangrijke toeristische trekpleister. De site herbergt reeds een microbrouwerij, waar het bier van Waterloo gebrouwen wordt.

De site biedt ook een ruime evenementenzaal (La Grange), een voortreffelijk restaurant (L’Orangerie du Prince), een winkel met streekproducten (Le Comptoir), een museum, en een bezoek aan de binnenplaats en de boomgaard. Binnenkort komt er een thematisch speelplein en een educatieve boerderij voor de kinderen.

Bezoek de Ferme de Mont-Saint-Jean en haar artisanale microbrouwerij:

Ferme de Mont-Saint-Jean

Chaussée de Charleroi 591
1410 Waterloo, België

T. +32(0)2 385 01 03

GESCHIEDENIS

De slag bij Waterloo

De gemeente Waterloo, op zo’n twintig kilometer van Brussel, is wereldberoemd omdat een van de bekendste napoleontische veldslagen op haar grondgebied werd uitgevochten: de Slag bij Waterloo.

Deze legendarische veldslag vond plaats op 18 juni 1815 en werd beklonken met een overtuigende zege van twee legers: de geallieerden, aangevoerd door de hertog van Wellington (bestaande uit Britten, Duitsers en Nederlanders) en de Pruisische troepen. Beide krijgsmachten stonden lijnrecht tegenover het Franse leger, onder het bevel van keizer Napoleon I.

De strijd werd echter niet in Waterloo zelf uitgevochten, maar iets zuidelijker op het grondgebied van de gemeenten Lasne, Eigenbrakel en Genappe. In Frankrijk wordt deze slag vaak de ‘Slag bij Mont-Saint-Jean’ genoemd, omdat dit de effectieve plaats was van het strijdtoneel.

Voor Napoleon, die opnieuw aan het roer van Frankrijk was gekomen tijdens de zogenaamde ‘Honderd Dagen’, was dit de laatste veldslag waaraan hij persoonlijk deelnam. Ondanks zijn gretigheid om de strijd voort te zetten met nieuw samengestelde formaties, moest hij vier dagen na zijn terugkeer in Parijs aftreden wegens gebrek aan politieke steun.

De Slag bij Waterloo wordt als een belangrijk historisch feit beschouwd dat het einde van de napoleontische verovertocht inluidde en daarmee de grenzen van het toekomstige Europa uittekende.

Vandaag is het strijdtoneel van Waterloo een van de grootste historische sites in Europa, die nagenoeg intact is gebleven. Jaarlijks brengen meer dan 300.000 bezoekers van over de hele wereld een bezoek aan de site. Na het beklimmen van de befaamde Heuvel met de Leeuw krijgen ze een spectaculair uitzicht over het uitgestrekte gebied waar de legers een bloedige strijd uitvochten.

Elk jaar in juni komen duizenden figuranten samen in Waterloo, waar ze de veldslag opnieuw tot leven brengen. De duizenden toeschouwers die het geluk hebben dit levensechte spektakel te kunnen bijwonen, zijn steeds met stomheid geslagen.

In samenwerking met de lokale overheden wordt er in 2015 een groots herdenkingsprogramma gepland ter gelegenheid van de tweehonderdste verjaardag van de veldslag. Deze zomer worden 200.000 bezoekers verwacht voor het nieuwe ondergrondse museum, de gerenoveerde hoeve/brouwerij van Mont-Saint-Jean, de Napoleonroute, de kampplaatsen en de spectaculaire reconstructie van de Slag met 6500 figuranten. Daarna rekent men op ongeveer 500.000 bezoekers per jaar.